Vegan günü nedir?
Hayvan hak ve özgürlüklerine dair toplumsal farkındalık oluşturmak,
vegan anlayışının ve yaşam tarzının hayvanların, insanların ve dünyanın iyiliği için yaygın bir şekilde benimsenmesini sağlamak için 1994 yılından beri her yıl
1 Kasım Dünya Vegan Günü olarak kutlanmaktadır.
Vegan ne demek?
Vegan kelimesi ilk olarak Türkiye’deki Vegan Derneği Kurucusu olan Donald Watson tarafından kullanılmıştır. Kelime anlamı olarak, hayvansal ürünlerin tüketilmesine karşı olmak anlamına gelen vegan tipi beslenmede bireyler hayvansal kaynaklı besinleri hiç tüketmeyerek sadece bitkisel kaynaklı besinleri tüketirler. Vegan beslenme anlayışını kabul eden bazı bireyler balı ve içerisindeki sütten dolayı çikolatayı dahi tüketmemektedir.
Uygulama çeşitlerine göre vegan beslenme üçe ayrılır. Bunlar;
-
Ravistler,
-
Fruvitarianlar,
-
Zenmakrobiyotikler.
Ravistler: Bu grup insanlar yemeğin pişirilmeden tüketilmesi gerektiğini savunurlar. Pişirilirse eğer yiyeceğin besin değerinin azalacağına inanırlar.
Fruvitarianlar: Bu gruptaki bireyler sadece meyve ile beslenirler. Birde botanik açıdan meyve sayılabilecek salatalık, kabak, domates ve biber yerler.
Zenmakrobiyotik: Bu gruptaki bireyler sebze, meyve, tahıl ve baklagillerden oluşmaktadır.
Vegan diyeti ile beslenme; düşük kolestrol, tip 2 diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıkların azalması, obezite ve kanser türleri riskini düşürmesi açısından avantaj sağlarken protein, kalsiyum, demir, çinko, B12, D vitaminleri, yağ asitleri ve iyot açısından yetersizlikler görülebilmektedir. Bu beslenme tarzını benimseyen kişiler vegan diyetlere uygun tıbbi veya diyetetik danışmanlık alması gerekmektedir.
Kaynak
Gökçen M.,Aksoy Y.Ç., Ateş Özcan B.,(2019). “
Vegan Beslenme Tarzına Sağlık Açısından Genel Bakış” sağlıklı yaşam dergisi,1 ,2:50-54
DOI: 10.33308/2687248X.201912152