İstanbul Gelişim Meslek Yüksekokulu - myo@gelisim.edu.tr

Gıda Teknolojisi








 Mor Yiyeceklerin Başrolü: Antosiyanin


Antosiyaninler, geniş renk yelpazesi, zararsız ve yararlı sağlık etkileri nedeniyle artan bir ilgi uyandıran doğal renklendiricilerdir.


Antosiyaninler nedir?


Adı Yunancada çiçek anlamına gelen antosiyanin bitkilerin çeşitli bölgelerinde bulunabilen ve ait olduğu bitkiye renk kazandıran suda çözünebilen bir maddedir. Pembeden mora kadar birçok renk tonunu antosiyaninler oluşturmaktadır ve bu sayede tozlaşma gibi ekosisteme katkı sağlamaktadır. Özellikle üzüm, çilek, kırmızı lahana, elma, turp, lale, gül ve orkidelerde yüksek oranda bulunurlar. Antosiyaninlerin bir diğer önemli özelliği ise kardiyovasküler hastalıklar, kanser ve diyabetin önlenmesinde hayati bir rol oynayan antioksidan aktiviteleridir.
 
Geçmiş yıllarda fenolik maddelerin tam olarak hangi fonksiyonlara sahip olduğu bilinmemekteydi fakat gelişmiş analiz yöntemleri ile birlikte özellikle sağlık üzerindeki olumlu etkileri antosiyaninlerin kullanımını arttırmıştır.  Özellikle yüksek miktarda ihtiva eden meyve ve sebzelerden ultrason, mikrodalga gibi gelişmiş yeni ekstraksiyon teknikleri ile yüksek kalitede antosiyaninler elde edilebilmektedir. Sadece meyve ve sebzelerde değil aynı zamanda mor veya mavi buğday, mısır ve kırmızı pirinç gibi tahıllar paralel oranda antosiyanin ihtiva ederler. Elde edilen antosiyaninler, bisküvi ve kurabiyelerde kullanılarak fonksiyonel gıda üretimi gerçekleştirilmektedir.  
 
Sonuç olarak, doğal renklendiricilerle ilgili çalışmalar, insanlarda toksik etkileri olan sentetik renklendiricilerin ikame edilmesine yönelik artan ilgi nedeniyle kapsamlı ve aktif bir araştırma alanıdır. Antosiyanin kullanımının yaygınlaşması çocuklarda hiperaktivite bozukluğuna sebep verebilen sentetik renklendiricilerin kullanımına alternatif olacağı ve sağlığa olumlerinden dolayı kullanımının artacağı belirtilmektedir.