1925 yılında Türk Tayyare Cemiyeti’nin (Türk Hava Kurumu) kurulmasından sonra Alman Junkers firmasıyla ortak olarak Tayyare ve Motor Türk A.Ş. (TOMTAŞ) şirketi 1926 yılında kurulmuş, fabrikanın teçhizatları ve personelinin de bir kısmı Almanya’dan getirilmişti. Fabrikada patenti Junkers firmasına ait olan uçakların parça montajı ve bazı parçaların da doğrudan üretimi yapılmış, fabrikada çalışan Alman ve Türk işçiler arasındaki ücret farkı ve Junkers firmasının anlaşmadan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi gibi bazı nedenlerle ortaklık 1928 yılında sonlandırılmıştı.
Ortaklığın sonlandırılmasından sonra Junkers’ın hisseleri Türk Tayyare Cemiyeti’ne devredilmiş, 1931 yılında ise TOMTAŞ, Kayseri Uçak Fabrikası adı altında yeniden açılmıştı. Bu fabrika da çeşitli değişimler geçirdikten sonra bugünkü Kayseri Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığına dönüştü.
Günümüzde ASFAT (Askeri Fabrika ve Tersane İşletme Anonim Şirketi), Erciyes Teknopark, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ile TOMTAŞ Yatırım Ortaklığı’nın bir araya gelmesi ile TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji A.Ş. isimli bir şirket kuruldu. Şirketin tesislerinde uçak gövdesi, kanatları, kapıları, kumanda yüzeyleri, iniş takımları gibi ana montaj parçaları, pervaneler, helikopter rotorları ve motor parçaları üretilecek. Kurulacak olan tesisin yıllık 420 ton üretim kapasitesi olacak ve tesis için 10 milyon 207 bin 500 dolarlık makine ve teçhizat ithal edilecek.
Türkiye'nin ilk uçak fabrikası olacak olan TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji A.Ş. şirketi uçak ve helikopter parçaları üretmek için yaklaşık 205 milyon liralık yatırımla Kayseri'nin Merkez Melikgazi ilçesinde yeniden faaliyete geçecek. Şirket faaliyete geçtiğinde 50 kişinin istihdamı öngörülüyor. Tesisle ilgili çalışmaların yanında istihdam edilecek kadroların oluşturulması için de çalışmalar devam ediyor. Bu bağlamda CMM (Coordinate Measurement Machines_Koordinat Ölçüm Makinaları) kalite kontrol uzmanı, CNC (Computer Numeric Control_Bilgisayar Sayılımlı Yönetim) makina operatörü, üretim müdürü, CAD-CAM (Computer Aided Design_Bilgisayar Destekli Tasarım, Computer Aided Manufacturing_Bilgisayar Destekli Üretim) mühendisi ve kalite müdürü pozisyonları için işe alım süreçleri devam ediyor.
“Bölgesel-öncelikli yatırım” kapsamında olacak olan tesis için faiz desteği, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, sigorta primi işveren hissesi 7 yıl, vergi indirimi yüzde 80, yatırım katkı oranı yüzde 40 da dahil olmak üzere bir dizi teşvik imkanı sağlanacak.
Kaynak:
https://havahaber.com/turkiyenin-ilk-ucak-fabrikasi-yeniden-doguyor-yarim-kalan-tomtas-macerasi-surecek/
