Yeraltı Kömür Madeni İşyerlerinde Bir İş Sağlığı ve Güvenliği Sorunu Olan Patlamalar
Yeraltı maden işletmelerinden olan yer altı kömür madenlerinde patlamaların oluşum sebepleri incelediğinde temelde 2 ana etken üzerinde durulmaktadır. Evlerimizde kullandığımız doğalgazında ana bileşenlerinden biri olan metan gazı ve toz patlamaları.
ABD kaynaklı araştırmaların sonuçlarından kömür üretim aşamalarında oluşan ve 1 ton kömür için 17 metre küp olarak ortaya çıkan metan gazı bilinmektedir. Metan gazının alt ve üst patlama sınırları (LEL ve UEL değerleri) sırasıyla yüzde 5 ve 15 (yüzde 1 LEL Metan gazı > yüzde 0,05 vol Metan > 500 ppm Metan) iken en tehlikeli sınır yüzde 9,5 (tam yanma) olduğunda oksijen ile karışarak en uygun patlama olacağı seviyedir. Isınan havanın genleşmesi ve maden alanlarının dar olması sonucuyla sıkışma ile birlikte oluşan basınç ile şok dalgası şeklinde patlamalar gerçekleşmesine sebep olur. Toz patlamalarında ise oluşan ısıyla birlikte buradaki ısı daha yüksek olmakla birlikte oluşan basınç metan patlamalarına göre daha fazla olacağından patlama şiddeti daha yüksek gerçekleşmektedir.
