Yeraltı Kömür Madeni İşletmelerinde Potansiyel Kaynakları İş Kazalarına Dönüştüren Temel Etkenler
Yeraltı madeni işyerlerinde metan gazı seviyesinin kritik değerlerin üzerinde çıktığı durumlarda her türlü çalışmaya ara verilmesi, çeşitli tutuşturucu kaynakların önlenmesi ve ortaya çıkma ihtimali olan tüm tehlikelere karşı önlemlerin alınması son derece önemlidir.
Metan gazı seviyesinin belirli değerlerin üzerine çıktığı durumlarda bu metan gazı seviyesinin yüzde 1'i aştığı durumlar için geçerli olup madenlerde bu orana ulaştığında patlatma yapılmaması sağlanmalıdır. Bu durumlarda kömür çıkarma işleminde uygulanan sert zemini alma yönteminin durdurulması gereklidir. Metan gazı seviyesinin yüzde 1,5'i aştığı durumlarda madenlerde elektrikli aletlerde elektrik kesme uygulanmalıdır.
Tutuşturucu kaynak, oksijen ve yanıcı gazın bir araya geldiği durumlar yangın üçgenini oluşturmakta olup bunun bir ayağı olan metan gazının engellenmesi ile risklerin önüne geçilmektedir. Oksijen oranı yüzde 16 seviyesini aştığı durumda patlama üçgenini oluşturan oksijen ve metan gazının buluşması sonucu patlayıcı ortam oluşturmaktadır.
Elektrikli aletlerin ex-proof özellikte (alev sızdırmaz yapıda) olması yangın üçgeninin diğer bir ayağı olan tutuşturucu kaynağın engellenmesi açısından önemlidir. Literatürde 13 adet tutuşturucu kaynak noktası belirlenmiş olup ex-proof özelikte elektrik alet kullanımı ile tutuşturucu kaynak oluşumunun önüne geçilmektedir. Maden sahalarında kullanılan telsizlerde bu özellikte olmalıdır. Cep telefonları frekansları da yer altı maden alanları için tehlike oluşturmakta olup madene alınması yasaktır. Su torbalarının maden sahalarında kullanılması patlama sonucu yerdeki tozun kalkmaması ve toz patlamalarına yol açmaması için önemli bir etkendir.
