Dijital ortamların yapısından ya da dijital ortamlarda gezinmeyi sağlayan cihazlarla fazla vakit geçirmekten kaynaklanan birtakım fiziksel, psikolojik ve sosyolojik sorunlar ortaya çıkabiliyor. Bu sorunlara kardiyovasküler problemler, kas ve iskelet sistemi rahatsızlıkları gibi fiziksel sorunlar ya da ego sörfü, selfitis, YouTube narsizmi, FOMO, JOMO gibi psikolojik sorunları örnek vermek mümkün. Psikolojik sorunlara verilebilecek bir diğer örnek ise siberkondri.
Özellikle de son yıllarda ülkemizde sıkça karşılaşılan sorunlardan biri olan siberkondri; internet ortamında sağlıkla ilgili aramalarda bulunmayla ilgilidir. Bugünün dünyasında internet ortamı, önemli bir bilgi kaynağıdır. Çeşitli alanlardan farklı bakış açılarına sahip pek çok bilgiye internet ortamından kolaylıkla erişilebilmektedir. Son yıllarda sağlık alanında internetin bilgi kaynağı olarak kullanımı ile birlikte siberkondri adı verilen psikolojik bir sağlık problemi ortaya çıkmıştır.
Siberkondri; bir bireyin yaşadığı herhangi bir sağlık problemini internet ortamında aratması veya söz konusu sağlık problemi için internet ortamında tedavi yöntemlerine bakıp kendini tedavi etmeye çalışmasıdır. Bireyler, sağlıksal açıdan herhangi bir olumsuz semptom yaşadıklarında, bu semptomları internet ortamında aratırlar. İnternette çıkan sonuçlar doğrultusunda kendilerine teşhis koyarlar. Bu teşhis nedeniyle kaygılı, endişeli bir ruh haline sahip olurlar. İlgili semptomlar için internet ortamında defalarca araştırmada bulunup, kaygı düzeylerini de arttırabilmektedirler. Örneğin; başı ağrıyan bir birey, internet ortamında baş ağrısının nedenlerini araştırdığında karşısına kanser, beyin kanaması gibi sonuçlar çıkabilmektedir. Bu sonuçlar nedeniyle birey, kendisinde ciddi bir sorun olduğunu düşünerek teşhis koyup doktora gidebilmektedir. Doktor kontrolünde yapılan tetkiklerde herhangi bir olumsuzluk çıkmasa dahi, endişeli ruh hali devam edebilmektedir. Bu tür eylemlerde bulunan kimseler ise siberkondriyak adı ile anılmaktadır.
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, bireylere bilgiye erişim noktasında büyük kolaylıklar sunmaktadır. Bir sorun ile ilgili bilinçlenmeyi, farkında olmayı sağlamaktadır. Ancak yanlış kullanımı, beraberinde birtakım olumsuzlukları da getirebilmektedir.
Kaynaklar:
-
Deniz, S. (2020). Bireylerin e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri düzeylerinin incelenmesi. İnsan ve İnsan, 7(24), 84-96.
-
Dinç, E. (2021). E-Hastalıklar: Sosyal Medya Hastalıkları.
