İstanbul Gelişim Meslek Yüksekokulu - myo@gelisim.edu.tr

Halkla İlişkiler ve Tanıtım








 Dijital Çağda Yeni Bir Olgu: Sharenting




Dijital teknolojilerin gelişimi, fiziksel yaşamda var olan yaşam pratiklerinin benzer ya da farklı biçimlerde dijital dünyada da var olmasına zemin hazırlamıştır. Bu yaşam pratiklerinden biri de ebeveynlik davranışlarıdır. Özellikle son yıllarda sosyal medya hesapları üzerinden ebeveynlik davranışlarını paylaşan bireyler ön plana çıkmaya başlamıştır. İngilizcede “paylaşım” anlamına gelen “share” ve “ebeveynlik” anlamında gelen “parenting” kelimelerinin birleşiminden ortaya çıkan “sharenting”in Türkçe karşılığı “paylaşan ebeveynlik” ya da “paylaş-anababalık” şeklindedir.

Sharenting, ebeveynlerin çocuklarına ilişkin içerikleri sosyal medyada paylaşmasıdır. Ebeveynlerin, çocuklarını sosyal medya paylaşımlarının öznesi konumuna getirmesidir. Sosyal medya ortamlarında anne ve babalar, sadece şahsi ve arkadaşlarıyla olan anılarını değil; aynı zamanda çocuklarına ilişkin fotoğrafları ve videoları da paylaşmaktadır. Bu durum sharenting kavramı ile karşılık bulmaktadır.

Sharenting davranışlarının olumlu ve olumsuz etkileri bulunmaktadır. Diğer ebeveynler ya da yeni ebeveyn olacak kimseler için deneyimlerin paylaşılması ve böylelikle çocukların büyütülmesine yardımcı olunmasını sağlayabilir. Ancak öte yandan mahremiyeti doğrudan ihlal eden bir eylem olarak da nitelendirilebilir. Çocuğun gizliliğini daha henüz doğmadan açığa çıkaran ve gençliğine kadar da devam eden bir süreç olarak düşünülebilir.

Gün geçtikçe dünya çapında giderek yaygınlaşan sharenting eylemini tehlikeli boyuta getiren ise sosyal ağlarda geniş bir hedef kitlenin var olması ve bu geniş hedef kitle içerisinde yer alan yabancıların da söz konusu paylaşımları görmesidir. Paylaşımların kötü niyetli kimselerin eline geçebilmesi ihtimali bulunmaktadır. Konum bilgisinin, gelecek planlarının vb. detayların da ilgili paylaşımlarda aktarımı, genel olarak sosyal medya kullanıcılarında olduğu gibi çocukları da tehlikeye atabilmektedir. Bu nedenle ebeveynlerin özellikle de çocuklarını paylaşırken oldukça dikkatli olmaları gerekmektedir.

Kaynaklar:
  • Yüksel, H. (2021). Sharenting Bağlamında Sosyal Medyada Çocuk İmajının İnşası. Akademik Düşünce Dergisi, (4), 50-68.
  • Kuyumcu, M. (2023). Dijital Çağın Yeni Hastalığı: Sharenting. (Ed.) A. Köseoğlu. Dijital Çağda Medya (s. 127-148) içinde, Ankara: Eğitim Yayınevi.