İstanbul Gelişim Meslek Yüksekokulu - myo@gelisim.edu.tr

Bilgisayar Programcılığı








 FORTRAN Programlama Dili


Fortran geçmiş yıllarda sayısal ve bilimsel uygulamalar için geliştirilmiştir. Önceki yıllarda lisans mühendislik öğrencilerinin zorunlu derslerinden bir tanesiydi.


1954 yılında IBM referanslı olarak ortaya çıktı. Kılavuzu 1956 yılında, derleyicisi ise 1957 yılında piyasaya sürüldü. Fortran’ın sürümlerinin kronolojik sırası şöyledir;
  • Fortran  I
1957 yılındaki ilk derleyicisinden sonra çok sayıda firma bu dilin derleyicisini piyasaya sürmüştür.
  • Fortran  II
Fortran I’deki bazı sorunlar için geliştirilmiştir.
  • Fortran  III
Fortran  II’nin daha gelişmiş halidir.
  • Fortran  IV
Çok kullanışlı ve standart bir yapıdadır.
  • Fortran  66
Taşınabilir Fortran  standartlı ilk dildir.
  • Fortran  77
Çok sayıda faydalı yeniliğe sahiptir.
  • Fortran 90
Serbest kod yapısı, kayıtlar ve yeni kontrol birimlerine sahiptir.
  • Fortran 95
Fortran 90’ın daha gelişmiş halidir.
  • Fortran 2003
Nesne tabanlı programlamaya uygundur ve C programlama dili ile ortak kod yazmaya uygundur.
  • Fortran 2008
Fortran 2003’ün daha ileri düzeyidir. Belirgin özelliği Coarray Fortran ile paralel programlama yapılabilir. FORTRAN 77 ve daha ileri sürümleri genellikle kullanılmaktadır. Fortran 90 ve sonrasına ise çağdaş Fortran denilmektedir. C ve Basic programlama dillerinin oluşmasında Fortran referans olmuştur.
 
 

Fortran’ın Genel Özellikleri


İngilizce komutları kapsar, zorunludur, sayısal analiz bilimsel işlemler yapısal dizisel modüler genel programlama, süper bilgisayarlar için kullanma, nesne tabanlı ve eş zamanlı programlama yapısına uygundur. Programlamaya girişte uygundur. Bilimsel uygulamalarda C ve C++’ya göre daha ileri düzeydedir. Çok sayıda platform için derleyiciye sahiptir. Grafiksel uygulamalar için uygun değildir.

Günümüzde kullanımı çok azdır. Sabit ve serbest biçimlendirmeli 2 (iki) türü vardır. İlkinde kodlar belirli kurallar dahilinde yazılırdı. Örneğin büyük harf kullanımı. İkincisinde ise küçük büyük harf ayrımı söz konusu değildir. Fortran 90 öncesi sabit biçimlendirmeliydi.